گفتاردرمانی یا آسیبشناسی گفتار و زبان[۱] رشتهای از علوم توانبخشی است که به بررسی ماهیت انواع اختلالات گفتار و زبان و نیز روشهای تشخیص و درمان این اختلالات میپردازد. عدهای ارزیابی و تشخیص اختلال در بلع را نیز در حیطه تخصص متخصصان گفتار درمانی میدانند.
زبان از دو بخش درکی comprehensive و بیانی expressive تشکیل شده و گفتار دارای چهار قسمت میباشد که عبارتند از: تولید articulation، روانی fluency، صوت voice و تشدید resonance.
گفتار درمانگران به درمان کودکانی میپردازند که در فراگیری زبان مادری یا استفاده صحیح از گفتار دچار مشکل هستند و نیز بزرگسالانی که به دلیلی، توانایی گفتاری خود را از دست دادهاند.
این متخصصین در طول دوران تحصیل با آناتومی و فیزیولوژی اندام گفتار و نیز مباحث زبانشناسی و روانشناسی آشنا میشوند. به همین جهت گفتار درمانی یک رشته بین رشتهای به حساب میآید.
در موارد زیر مراجعه به یک گفتار درمانگر الزامی است: ۱- تاخیر در شروع گفتار در کودکان ۲- اشکال در تلفظ اصوات گفتاری ۳-عدم برقراری ارتباط کلامی یا غیر کلامی از سوی کودک ۴-کم شنوایی یا ناشنوایی ۵-اشکال در درک کلام ۶-اختلال در بلع ۷-در صورت تشخیص بروز هر یک از اختلالات فلج مغزی، اوتیسم، اختلال یادگیری